Türkiye’de Yapılan Lisansüstü Tez Çalışmalarında Okul Yöneticilerinin Liderlik Stillerinin İncelenmesi
Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki Lisansüstü (Master ve Doktora) tezlerde okul yöneticilerinin liderlik stilleri konusunun incelenmesidir. Bu bağlamda 2006-2022 yılları arasında yapılan ve YÖK Ulusal Tez Merkezine yüklenen 63 lisansüstü teze ulaşılmıştır. Bu araştırma, nitel bir araştırma olup veriler doküman incelemesi tekniğiyle toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini aynı zamanda araştırma evreni olan 63 lisansüstü tez oluşturmaktadır. Ulaşılan tezler araştırmacı tarafından çalışmanın amacına yönelik olarak tez inceleme formu kullanılarak belirli özellikler açısından gruplandırılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde frekans (f), yüzde (%) ve yığılmalı yüzde (Cumulative %)’den yararlanılmıştır. Elde edilen veriler tablo ve grafikler üzerinde gösterilmiştir. Araştırma sonucunda liderlik stilleri ile ilgili 63 lisansüstü tez; türlerine göre 8 Doktora ve 55 Yüksek Lisans olmak üzere iki grupta toplanmıştır. Tez çalışmalarının 32 farklı üniversite ve 3 farklı enstitü de yapıldığı görülmüştür.
Okul yöneticilerinin liderlik stilleri konusu en çok 2019 yılında çalışılmış ve sonraki yıllarda bu konuya eğilimin arttığı gözlenmiştir. Araştırma konusu ile en çok ilişkisi araştırılan değişkenin örgütsel bağlılık olduğu ve yapılan çalışmaların daha çok örgütsel konuları içerdiği görülmüştür. Araştırma örneklemleri seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenmiş ve genelde 250-500 öğretmen ve idareci çalışmaya katılmıştır. Çalışmada nitel, nicel ve karma araştırma yöntemi kullanılmış, veriler “Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği” ile elde edilmiştir. Liderlik stilleri konulu çalışmanın en çok İstanbul ve Ankara gibi metropol şehirlerde yapıldığı görülmüştür. Okul yöneticileri liderlik stilleri bağlamında değerlendirildiğinde ise okul yöneticilerinin büyük oranda dönüşümc liderlik biçimine sahip olduğu, yöneticilerin dönüşümcü liderlik puanları ve incelenen diğer değişkenler arasında genelde anlamlı düzeyde ve pozitif ilişkiler bulunduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to examine the leadership styles of school administrators in postgraduate (Master and PhD) theses in Turkey. In this context, 63 postgraduate theses, which were made between 2006 and 2022 and uploaded to the Higher Education Council National Thesis Center, were reached. This research is a qualitative research and data were collected by document analysis technique. The sample of the research consists of 63 postgraduate theses, which is also the research universe. The theses reached were grouped by the researcher in terms of certain features by using the thesis review form for the purpose of the study. Frequency (f), percentage (%) and cumulative percentage (Cumulative %) were used in the analysis of the data. The obtained data are shown on tables and graphs. As a result of the research, 63 postgraduate theses on leadership styles; they are grouped into two groups, 8 PhD and 55 MSc according to their types. It has been observed that the thesis studies were carried out in 32 different universities and 3 different institutes.
The subject of leadership styles of school administrators was studied the most in 2019 and it was observed that the tendency to this subject increased in the following years. It has been seen that the variable that has the most relationship with the research subject is organizational commitment and the studies done mostly include organizational issues.
Research samples were determined by random sampling method and generally 250-500 teachers and administrators participated in the study. In the study, qualitative, quantitative and mixed research methods were used, and the data were obtained with the "Multi-Factor Leadership Scale". It has been observed that the study on leadership styles was mostly carried out in metropolitan cities such as Istanbul and Ankara.
When school administrators were evaluated in terms of leadership styles, it was seen that school administrators mostly had a transformational leadership style, and there were generally significant and positive relationships between the transformational leadership scores of administrators and the other variables examined.
